مباحثی بسیار ویژه و دقیق با ما همراه باشید
پیسکولوژی ىسیتولوژی
پیسکولوژى
سیتولوژی
#یاخته یا #سلول
(به فرانسوی: #Cellule)،
سلول -یاخته -سیتوپلاسم
یاخته واحد بنیادین ساختاری و کارکردی همه جانداران (ارگانیسمهای موجودات زنده) است و به صورت بافت سازمان مییابد. سلول کوچکترین واحد زندگی (حیات) است و آن ها اغلب “بلوک های زندگی” نامیده می شوند. مطالعه سلول ها، زیست شناسی سلولی است.
نظریه یاختهای یا سلولی که در سدهٔ پانزدهم میلادی پدید آمد میگوید که همه جانداران از یک یا چند سلول تشکیل شدهاند، همه یاختهها از یاختههای پیشین پدید میآیند، همه کارکردهای زیستی یک جاندار در درون سلولها انجام میگیرند. این واحدهای بنیادی حاوی اطلاعات وراثتی لازم برای سامان دادن به کارکرد سلول و انتقال اطلاعات به نسلهای آینده نیز هستند. سلولهای بدن موجودات پریاختهای در برخی بافتها مانند پوست با پیوند میانیاختهای به هم متصل میشوند.
انواع یاخته بر اساس وضعیت:
پروکاریوت: سلولهایی که به علت نداشتن دیوارهٔ هسته، مواد هستهای در سیتوپلاسم پراکنده شدهاست و هسته مشخصی ندارند. مانند باکتریها و جلبکهای سبز – آبی
یوکاریوت: سلولهایی که هستهٔ آنها غشایی دارد که آن را در بر میگیرد و هستهٔ مشخصی دارند. مانند گیاهان، جانوران، قارچها و آغازیان.
یاخته_پیکری یا سلولهای سوماتیک (به انگلیسی: Somatic cell)
به یاختههایی گفته میشود که در پیدایش بافتها و اندامهای بدن نقشآفرینی میکنند. در برابر یاختههای پیکری، یاختههای جنسی هستند که به پیدایش کامهها (گامتها) شامل نرینگی (اسپرم) و تخمک میانجامند.
یاختههای پیکری به همهٔ یاختههای جانداران چندیاختهای به جز یاختههای جنسی و یاختههای زایشی و یاختههای بنیادی دگرگوننشده گفته میشود. یاختههای پیکری همهٔ اجزای اندامگانهای پریاختهای را تشکیل میدهند. بافتهایی در بدن مانند بافتهای ماهیچه، کبد، استخوان، عصب، پوست و دیگر بافتهای غیرجنسی همگی از یاختههای پیکری هستند.
برخلاف یاختههای جنسی مثل اسپرم یا تخمک که تکدسته هستند و یک دسته کروموزوم دارند یاختههای پیکری دودسته هستند و دو دسته کروموزوم دارند (یعنی یک دسته کروموزوم از پدر و یک دسته از مادر).
سلولهاى بدن انسان ( سوماتیک)، حاوى ۴۶ کروموزم (۲۳ جفت) مىباشد و هر کروموزم حاوى هزاران ژن وراثتى است. از آنجایى که تعداد کروموزمهاى دریافتشده توسط جنین، نباید بیشتر از تعداد کروموزمهاى والدین خویش باشد،
بنابراین بر خلاف تمامى تقسیمهاى سلولى که در سایر نقاط بدن رخ مىدهد- و سلولهاى ۴۶ کروموزمى (میتوز) به وجود مىآیند- طى فرایند تقسیمى که سبب نصف شدن کروموزم مىشود (میوز)، سلولهایى با ۲۳ کروموزم در سیستم جنسى مردان و زنان به وجود مىآید؛
یعنى هر کدام از والدین، تنها ۲۳ کروموزم (۵۰ درصد کروموزمهاى انتقالدهنده صفات) را به فرزند (جنین) مىدهند. این مسئله باعث مىشود که تنوع و گوناگونى بسیارى در نسلهاى آینده رخ دهد و انسان مدام در حال دگرگونى و رشد و نمو متفاوت باشد. «۱»
«۱»چکیدهاى از ژنتیک، ژى. ال روسینیو، ص ۸۸ و ۸۹.
ژن ها
A
: هر سلول بدن حاوى ۴۶ کروموزوم مىباشد.
B
: هر کروموزوم، نوار زنجیر مانندى از دىاناى(DNA) مىباشد.
C
: وقتى کروموزوم را زیر میکروسکوپ الکترونى بزرگ کنیم، شبیه نردبان بلندى مىباشد که پیچ خورده است.
D
: پله هاى نردبان دىاناى از چهار جفت باز به نامهاى آدنین(A) ، گوانین(G) ، سیتوزین(C) و تیمین(T) ساخته مىشوند، هر توالى از جفت بازها حاوى دستوراتى است که تولید یک پروتئین خاص را فرمان مىدهد و این توالى جفت بازها را اصطلاحا ژن مىنامند.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.