مری و شکمبه یا همان معده

شناخت مرى و شکمبه‏:

 در پایانه دهان دو راه است که یکى براى تنفس که به شش می رود “ناى” نام دارد و دیگرى براى خوراک و آشامیدنى که به شکمبه مى‏ رود “مرى” نام دارد از پشت بر روى مهره ‏هاى گردن قرار گرفته و امتداد دارد تا آن که دیافراگم ‏را رد کند

و با تارهایى بسته شده و چون دیافراگم را رد کند گشاد مى ‏شود و شکمبه نام مى‏ گیرد در ضمن کمى به سمت چپ مایل است از این سر شکمبه کمى بسوى چپ گرایش دارد.

کف (گودى) آن بسمت راست است اگر آن را کدوى گرد با گردن دراز که به ته آن گردن دیگرى متصل مى‏شود بپندارى به این شکل مى‏توان ریخت

شکمبه و مرى را به تصویر درآورى جز آن که شکمبه در جایى که به پشت مى ‏رسد اندکى سطحى شده در ضمن بخش سربالایى آن مرى مى‏ باشد و سر دیگرش آغاز روده ‏هاست

که به مهره ‏ها و دیگر اندام‏هاى درونى توسط نوارها و تارهایى محکم و استوار گردیده و نگهدارى مى‏ شود.

آفریدگار به جهت ارزشمندى و نیاز فراوان به هرکدام این اندام‏ها و نگرانى از آسیب دادن هریک، آنها استوارتر و سخت‏تر بسته‏ بندى کرده است.

دهانه ى پایین شکمبه را باب المعده یا بواب‏ «۱» مى ‏نامند.

چنانچه شکمبه از خوراک پر شود این دهانه بگونه ‏اى بسته مى ‏شود که هیچ چیز، حتى آب بیرون نمى‏ رود تا آن که گوارش پایان یابد و یا فاسد شود سپس دهانه باز مى‏ گردد تا آنچه در شکمبه است به روده‏ ها رود

و این نخستین جایگاه روده‏ ها است. تنه‏ ى شکمبه از سه لایه تشکیل شده یکى از آنها رشته‏ هایى در درازا و دومى در پهنا و سومى رشته‏ هایى در بخش پشتى آن قرار گرفته است‏

دهان با داشتن دو ویژگى حس بساوایى و چشایى، توانایى جداسازى مزه‏ هاى خوب از بد دارد. چون مزه‏ هاى خوب، در بیشتر موارد سازگار با تن و خوراک‏ساز آن هستند.

ارزشمندترین کار زبان سخن گفتن است. همچنین در هنگام جویدن خوراک در دهان، آن را بجهت نیاز در آسیاب کردن یکنواخت به شکل‏هاى گوناگون جابجا مى‏کند.

این کار زبان به مانند آسیابى است که براى خوب آسیاب کردن همه چیز را در هم مى ‏آمیزد.
دندانها سه گونه‏ اند

برخى براى بریدن شایستگى دارند چون دندان‏هاى پیشین و کنارى و برخى که براى شکاندن چون نیش و گروهى براى آسیاب کردن چون دندان‏ه اى پنج‏گانه آسیاب.

از شگفتیهاى روى هم قرار گرفتن دندان‏ها

این است که دندان‏هاى پیشین و کنارى (بالا و پایین) در هنگام نیاز مى‏ توانند در تماس و نوک به نوک شدن با همدیگر باشند

و این کار در هنگام گاز گرفتن بدین‏گونه است که برخى از آنها بر دندان روبرو خم شده و دندان‏هاى پایین را پوشانده و تماس میان آنها برقرار مى‏ شود.

اگر این‏گونه نباشد کار گاز گرفتن هر چیز انجام نمى‏گیرد. این کار با کشیده شدن فک پایین به جلو سبب مى‏شود که دندان‏ها با هم نوک به نوک گردند.

و در هنگام جویدن و آسیاب کردن فک به جاى خودش باز مى‏ گردد و دندانهاى پیشین و کنارى پایین به درون رفته و از حالت نوک به نوک شدن با دندان‏هاى بالا دور مى ‏شوند.

بدین‏گونه دندان‏هاى آسیاب روى همدیگر قرار مى‏گیرند.

با نوک به نوک شدن دندان‏هاى پیشین و کنارى آرواره‏ ى بالا و پایین امکان جفت شدن دندان‏هاى آسیاب از میان خواهد رفت. این حالت هنگامى رخ مى‏دهد که شکستن (چیزى) خواسته شده باشد.
ریشه‏ ى دندان‏هاى آسیاب به جهت کارکرد و ماندگارتر بودنشان بزرگتر از ریشه‏ ى دیگر دندان‏هاست. بیشتر شدن شمارگان ریشه‏ ى دندان‏هاى بالا بجهت آویزان بودن آنهاست.

پیش از این گزارشى براى وارد نشدن چیزى به درون ناى در هنگام قورت دادن خوراکى‏ها داده شد. اکنون آن را روشن‏تر بازگو مى ‏کنیم:

در هنگام قورت دادن خوراک، مرى به سمت پایین مى‏ رود و حنجره بالا کشیده مى ‏شود و دریچه‏ اى روى آن استوار مى‏ گردد تا قورت‏ دادنیها از روى آن دریچه رد شوند و به درون مرى سرریز شوند.

زمانى که خوراکیها به شکمبه‏ رسیدند، شکمبه‏ آنها را میگیرد و از آن انباشته و پر میشود و دهانه ‏ى شکمبه‏ بسته مى‏ شود و خوراکى‏ها در آنجا مى‏ ماند تا گوارش آنها به پایان رسد.

جگر از راست و سپرز از چپ و چادرینه‏ ى شکم‏ «۱» از جلو ماهیچه ‏هاى تیره‏ ى پشت‏ «۲» شکمبه را از پشت در بر مى‏ گیرند.

همه‏ ى این اندام‏ها براى گرم نگهداشتن و همچنین بهتر گرم کردن آن مى‏باشد.

در نتیجه خوراک در آن مى‏ پزد تا آن که به مانند شیرابه‏ اى شود که مناسب براى رخنه کردن به درون دهانه ‏ى کانال‏هاى رونده به جگر باشد که آن را پیش از این بازگو کردیم.

فراوانى این دهانه‏ ها به این دلیل است که چون اگر یکى باشد همه گواریده‏ ها به یک جا باید سرازیر شود و این ممکن است بخشى از گواریده‏ ها، این یک دهانه را از دست دهند و هدر روند.