اسماعیلیون و مغول و خواجه نصیرالدین طوسی کتابى است که اصل آن به زبان عربى و تألیف حسن امین است. این کتاب، توسط مهدى زندیه به زبان فارسى ترجمه شده است.
حسن امین، مورخ عرب کوشیده است سه موضوع تاریخى بزرگ؛ یعنى:
اسماعیلیان، مغولها و خواجه نصیرالدین طوسى را بررسى و تبیین نماید.
ساختار
مؤلف سعى کرده که موارد مطرح شده در این کتاب را به صورتى تشریح کند که ابهامى در ارائه مطالب براى خواننده باقى نماند.
وى بدون اینکه دچار توهم شود که تنها او راست مى گوید و مى نویسد، به نگارش آنچه به نظرش حقیقت است اقدام مىکند.
لذا در این کتاب عرصه براى نقد علمى بیطرفانه باز است.
محتوا
حسن امین، مورخ عرب در این کتاب با قرائتى نو از تاریخ عربى- اسلامى کوشیده است سه موضوع تاریخى بزرگ؛ یعنى اسماعیلیان، مغولها و خواجه نصیرالدین طوسى را بررسى و تبیین نماید.
ایشان در بخش”اقدامات خواجه براى حفظ اسلام” بیان مى کند که خواجه یکى از قربانیان یورش اول مغولان در زمان چنگیز بود و مجبور شد قلاع اسماعیلیه را پناهگاه امن خود سازد.
دکتر سید حسن امین در بخش بعدى، تحت عنوان« مغولها»، از اولین حمله مغولها به ایران، خوارزم و حدود آن، علاءالدین محمد خوارزمشاه و بلندپروازىهاى او سخن مىگوید.
در بخش اسماعیلیان , ارتباط خواجه نصیرالدین طوسى از یکسو با اسماعیلیه در اثر پناهنده شدن وى به قلاع آنها و از سوى دیگر با مغولها در اثر راه یافتن او به دربار هلاکوخان و به دنبال شکست اسماعیلیان سخن گفته شده است.
در این بخش، به کیفیت شکل گیرى فرقه« اسماعیلیه»،« فاطمیان» و انشعابات درونى آنها بپردازد.
اسماعیلیان، فرقه اى از شیعیان هستند که پس از امام جعفر صادق( ع) به امامت اسماعیل اعتقاد دارند و فاطمیان که مدتها در مصر حکومت می کردند، از چنین مذهبى برخوردار بودند،
در سال ۶۸۷، اسماعیلیان به دو فرقه منشعب شوند:
یک فرقه، قائل به امامت ابوالقاسم احمد المستعلى بالله و در نتیجه، موسوم به« مستعلیه» گردید و فرقه دیگر، قائل به امامت نزار و در نتیجه، موسوم به« نزاریه».
یکى از مباحثى که استاد امین در این بخش آورده، نقد سخن ابن تیمیه در باب ارتباط خواجه و خان مغول و اسماعیلیه است.
نویسنده سپس به چگونگى فعالیت اسماعیلیان ایرانى در دوره قاجاریه مىپردازد و توضیح میدهد
کتاب استاد امین با مقاله اى از احمد فؤاد پاشا، استاد فیزیک دانشکده علوم دانشگاه قاهره، تحت عنوان« سهم ابن هیثم، خیام و طوسى در پیشرفت استدلالهاى ریاضى» پایان می یابد.
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.