کتاب تعلیقات نقض

کتاب تعلیقات نقض تألیف میر جلال الدین حسینى اُرموى معروف به محدث، مجموعه تعلیقات ایشان بر کتاب نقض از آثار قرن ششم هجرى است که در دو مجلد منتشر شده است.

ساختار و محتواى کتاب تعلیقات نقض

کتاب مشتمل بر ۲۲۴ تعلیقه مى باشد که ۹۳ تعلیقه آن در جلد اول و مابقى در جلد دوم آمده است. نویسنده پس از پایان تعلیقات در جلد دوم کتاب بخش مختصرى را با عنوان استدراکات افزوده است.

در پیشگفتار کتاب مى خوانیم این کتاب عزیز که در حقیقت دانشنامه اى از فرهنگ و آداب وعلوم و اعتقادات و سنتها و مدنیت پدران ما در سده هاى پنجم و ششم و قبل و بعد آنست و خصوصاً کارنامه اى است از اوج تمدن مرز و بوم ما پیش از آنکه به دست مغول نابود شود؛

نتیجه کار یکى دو سال نیست، بلکه چکیده اى از تحقیقات و تتبعات بیش از سى سال عمر مؤلف ارجمند آن مى باشد.

در کتاب تعلیقات نقض پس ازشماره تعلیقه آدرسهایى آمده است که در واقع آدرس ارجاعات کتاب نقض به این مجموعه است.

از آنجا که حجم تعلیقات چند برابر کتاب مذکور است چاره اى از انتشار آن به صورت جداگانه نبوده است. باید اذعان نمود که تعلیقات نیز با توجه به گستردگى منابع مورد ارجاع و دقت مؤلف بسیار ارزشمند بوده ومطالب و اطلاعات آن به صورت جداگانه نیز قابل استفاده است.

این کتاب همانند کتاب نقض تنها به مباحث کلامى نپرداخته وبه تناسب مطلب، مباحث و موضوعات گوناگونى را گرد آورده و مورد نقد و نظر قرار داده است.

به عنوان نمونه برخى از عناوین تعلیقات عبارت است از:

1. کتابخانه هاى تشیع‏
2. فرقه لاسکیان‏
3. حسن صباح و مرزبان تاج الملک‏
4. در رواه و ثقات أئمه علیهم السلام‏
5. در ترجمه علمائى که در کتاب نقض یاد شده، در ۱۰۴ صفحه‏
6. شعراء متقدمان و متأخران از تازیان و پارسیان، در ۱۵۴ صفحه‏
7. استدلال بر وجوب معرفت امام زمان به بیانى که مورد قبول همه مسلمانان است‏

مختصرى از شرح حال استاد فقید سید جلال الدین محدث ارموى‏

در رمضان سال ۱۳۲۳ قمرى- ۲ قوس ۱۲۸۳ شمسى در شهر «ارومیه» بدنیا آمد. پسر بزرگ و فرزند اوّل خانواده بود. تحصیلات مقدماتى را در زادگاه خود فرا گرفت.

از همان سنین کودکى عشق فراوان بخواندن و نوشتن داشت. پدرش «میر قاسم» خورده مالک بود و اهل علم نبود، ولى تشویقهاى فراوان پدر بزرگش در آن سنین بى ‏تردید در او مؤثر بوده است.

او از سنین کودکى دو سه حادثه جنگ و قحطى را در همان زادگاهش بخاطر مى ‏آورد و گاهى تعریف میکرد.

پس از اتمام تحصیلات مقدّماتى و فراگرفتن ادبیات فارسى به تکمیل معلومات خود پرداخت. ادبیات عربى (صرف و نحو و معانى و بیان و عروض و ….) و علوم اسلامى (فقه و اصول و منطق و فلسفه و حدیث و رجال و ….) را سالهاى سال در محضر اساتید دانشور آن شهر چون شیخ على ولدیانى و دیگران فراگرفت

با آنکه بعلّت ضعف بنیه گاهى بیمار میشد و پزشگان او را از خواندن درس زیاد باز مى‏داشتند ولى او با عشق مى‏خواند، تا آنکه در آن شهر بین دانشمندان مشهور و مشار با لبنان شد، و آیه اللّه فقید سیّد حسین عرب باغى او را- با آنکه در کسوت‏ روحانیت نبود- بلقب «محدّث» ملقّب ساخت

کتاب دفاع از تشیع ( ترجمه الفصول المختاره للمفید)