کتاب تاریخ جهانگشای جوینی
تاريخ جهانگشاي جويني، تاليف «علاء‌الدين عطا ملک‌بن محمد»، از رجال و مورخان ايراني در قرن 7 هجري قمري است.
تاريخ جهانگشاي جوینی، نثري منشيانه دارد و از مراجع معتبر تاريخ مغول است و مطالبي در آن آمده که در منابع ديگر به دست نمي‌آيد.
اهميت تاريخ جهانگشاي در موضوع آن يعني تاريخ مغول، خوارزمشاهيان و اسماعيليه و فقدان متن تاريخي در اين موضوعات در آن زمان است.
برخي از مورخان مانند عبدالله بن فضل الله شيرازي مؤلف تاريخ وصاف، رشيدالدين فضل‌الله در جامع التواريخ، ابن طقطقيٰ نويسندة الفخري و كسان ديگر از آن بهرة بسيار برده‌اند.
امتياز ديگر اين كتاب گرد آوردن اطلاعات از مشاهدات مستقيم و يا منابع موثق است.
قزوینی در مقدمه‌ای که بر این کتاب نوشته است آورده:
مهمترین واقعه‌ای که بعد از اسلام تاکنون روی داده بل مهمّترین واقعه تاریخی علی‌الأطلاق فتنه هولناک تاخت و تاز مغول است.
در میان آن کش‌مکشها و تلاطم امواج فتن، یکی از ممالکی که از همه بیشتر در معرض تاخت و تاز و قتل و نهب این وحشیان واقع گردید وطن بدبخت ما ایران بود که طوفان عالمگیر مغول طول و عرض آن بلاد را زیر و زبر نمود و شعله جهانسوز آن غایله هایله سرتاسر آن ممالک را پاک بسوخت؛ کرورها و کرورها نفوس بی‌گناه در آن واقعه تباه شد، مراکز علم و ادب بأسرها خراب شد، مخازن صنعت و ثروت مأوای بوم و غراب گشت، علما و فضلا را همه جا جمیعآ مانند گوسفند ذبح کردند، کتابخوانها و کتابخانه ها را نیست و نابود نمودند، و از اقلّ نتایج و اهون آثار استیلای مغول بر ایران آن بود که علم و ادب در آن سرزمین در عهد ایشان بمنتهی درجه انحطاط و تنزّلی که ادبیات یک ممکلت ممکن است بدان درجه رسد، رسید.
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.