رساله آغاز و انجام
خواجه نصیر الدین طوسی در آغاز رساله میگوید:
«دوستی از محرّر این تذکره التماس کرد که نبذی از آنچه سالکان راه آخرت مشاهده کرده اند، از انجام کار آفرینش شبیه به آنچه در کتاب مسطور است و بر زبان انبیاء و اولیا مذکور، از احوال قیامت و بهشت و دوزخ و غیر آن، ثبت کند بر آن وجه که اهل بینش مشاهده کنند».
در رساله آغاز و انجام ، در واقع سخن از شرح حال انسان در هر عالم است، جز اين كه در فصل دوم و هفدهم و برخى از مواضع ديگر در اثناى سخن، به اختصار و ايجاز از آغاز يعنى مبدأ تعالى و آمدن انسان از فطرت اولى اشارتى نموده است؛ نه بدان نحو كه مثلا در مبدأ و معاد شيخ رئيس و ملاصدرا از مبدأ بحث مىشود. لذا سزاوار است كه اين رساله را يكى از رسائل در معرفت نفس يعنى روانشناسى بشناسيم و بدانيم.
رساله آغاز و انجام داراي ۲۰ فصل است دربارۀ صفت آخرت، مبدأ و معاد، دو جهان و مراتب مردم در آن دو، مکان و زمان آخرت، حشر خلايق، احوال خلق در آن جهان، صراط، نامۀ اعمال، ثواب و حساب، وزن اعمال، در نورديدن آسمانها، دميدن در صور، احوال روز رستاخيز، بهشت و دوزخ، زبانيۀ دوزخ، جويهاي بهشت، خازن بهشت و دوزخ، درختهاي زقوم و طوبي، حورالعين، ثواب و عقاب و عدل.
خواندن این کتاب برای آشنائی با معاد قرآنی که مکاشفات نیز آن را تأیید میکند بسیار مفید است.
رساله آغاز و انجام خواجه نصیر الدین طوسی در ۱۳۱۳ق، ۱۳۲۴ق، ۱۳۱۸ش و ۱۳۳۵ش در شیراز و تهران به چاپ رسیده است. نسخه های خطی آن در انگلستان (موزه بریتانیا)،ایران (تهران، مشهد، همدان، قم)، پاکستان و ترکیه و مصر موجود است.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.