کتاب اوصاف الاشراف

کتاب اوصاف الاشراف رساله اى است مختصر و به زبان فارسى، نگارش محمد بن محمد بن الحسن الطوسى، معروف به خواجه نصير الدين طوسى( 674- 597).

اين كتاب را خواجه، پس از كتاب« اخلاق ناصرى»، در دهه پايانى عمرش تأليف كرده است و در آن، اخلاق اهل سير و سلوك و قواعد ايشان را به خواهش خواجه شمس الدين جوينى نگاشته است.

ساختار کتاب اوصاف الاشراف

كتاب، در شش باب و هر باب در شش فصل( جز باب آخر كه در پنج فصل است) تنظيم شده است.

کتاب اوصاف الاشراف نثرى شيواتر و روان‏تر از« اخلاق ناصرى» دارد و از آن‏جا كه مختصرتر از« اخلاق ناصرى» نيز مى‏باشد، بسيار مورد توجه و مراجعه قرار گرفته است.

نقشى كه اين كتاب، در پيوند تشيع و تصوف ناب دارد، مهم‏ترين ويژگى آن به شمار مى‏رود.

حركت سالك و زدودن علايق و تعلقات و گذر از موانع و شرح حالت‏هاى سالك پس از سير و سلوك، به خوبى در كتاب ترسيم شده است. خواجه، در تمامى مراحل، جانب شريعت و طريقت را گرفته، مهم‏تر از آن، ارتباط اين دو را به خوبى حفظ و بيان كرده است. اين نكته از بخش‏بندى كتاب برمیآيد؛ به‏ گونه ‏اى كه بايسته است سالك، نخست و به ترتيب بر مسائل ايمان، ثبات، نيت، صدق، انابت و اخلاص احاطه يابد، سپس به زدايش عوايق و گذر از موانع… پردازد.( اخلاق، عرفان و تصوف، كتاب‏شناسى و گزينش توصيفى و موضوعى، ص 80).

خواجه، هر فصل را با ذكر آيه ‏اى از قرآن كريم آغاز میکند و سپس به تناسب و هر از چندگاه به روايات نيز اشارتى دارد. نكته بسيار جالب در اين نوشته، پرهيز خواجه از نقل و ذكر اخبار و احوال صوفيان و سالكان است، حتى به ذكر سخنان آنان( به جز اندكى همانند بايزيد و حلاج) نيز نمی پردازد.

مطالعه این کتاب را به شما پیشنهاد می دهیم 

کتاب اخلاق ناصری