کتاب دره التاج
کتاب دره التاج با نام کامل «درة التاج لغرة الدباج»، تألیف قطبالدین محمود بن ضیاءالدین مسعود شیرازی(633-710ق)، معروف به قطبالدین شیرازی، کتابی است به زبان فارسی و با موضوع فلسفه اسلامی.
بنابر شواهد تاریخی احتمال دارد زمان تألیف آن بین سالهای 693 تا 705 باشد .
این کتاب پس از دانشنامه علاییِ* ابن سینا تنها کتابی است که به زبان فارسی از همة شاخه های فلسفی در فلسفة مشاء، برحسب طبقه بندی ارسطو، بحث می کند.
با مطالعه مندرجات آن این گونه دریافت می شود که قطب الدین شیرازی آن را شبیه شفای ابن سینا نگاشته با این تفاوت که ابن سینا منطق را به تفصیل و ریاضی را به اختصار بیان کرده اما او برعکس، منطق را به اختصار و ریاضی را به تفصیل آورده است.
نام صحیح آن «درّة التاج لغرّة الدّباج» است، و بقول حاجى خلیفه، و بمناسبت اینکه دوازده علم را شامل است بعدها به «أنموذج العلوم» معروف شده، و جز حمد اللّه مستوفى در تاریخ گزیده، مورّخین نام آن را «غرّة التاج» نوشتهاند، و ظاهرا همین کتاب است، -که در السنه و افواه بیشتر مردم به «انبان ملا قطب» و بگفته بعضى به «همیان ملا قطب» معروف شده است.
چنانکه از مقدمه کتاب دره التاج، دانسته مىشود درّة التاج را مصنّف بخواهش امیر دبّاج و در زمان فرمانروائى او در گیلان ساخته است، -و چون دأب مصنّف است-که در نامگذارى تصانیف خود اغلب نام کسى-که در ساختن کتاب منظور نظر بوده-نیز رعایت مىنموده است، ازین رو کتاب حاضر را با اشاره بنام «دبّاج» ، «درّة التاج لغرة الدّباج» نامیده است.
طبالدین در تألیف این اثر از مآخذ قدیمی فراوانی سود برده است که گاه اسم مؤلف را ذکر کرده و گاه مؤلفی که نامدار بوده معرفی نکرده است. پارهای از فصلها ترجمه آثار قدیم در زمینههای خاص است؛ هندسه و هیئت، ترجمههای مختصر از فلسفه اقلیدس و بطلمیوس است. اصول دین ترجمه «اربعین» فخر رازی و فلسفه عملی ترجمهای از «فصول مدنی» فارابی است. از شـفای ابنسینا، «المشارع و المطارحات»، «حکمة الإشراق» سهروردی و «شـجرة الاهیئة» شهرزوری در بحث فلسفه؛ از آثار فارابی، ابنسینا، از تذهیب الاخلاق ابنسینا در حکمت عملی و مناهج العبادالی المعاد سعیدالدین فرغانی سود جسته است
ساختار کتاب کتاب دره التاج
کتاب دره التاج، دارای مقدمه مفصلی از مصحح (سید محمد مشکات)، مقدمه مؤلف و محتوای مطالب در پنج جلد به ترتیب ذیل است؛
هنوز بررسیای ثبت نشده است.