کتاب اخلاق ناصرى

اثر خواجه نصير الدين طوسى، به زبان فارسى و يكى از مهم‏ترين رساله‏ هاى حكمت عملى در دوره اسلامى است كه در سال 633 ق، نوشتن آن به پايان رسيده است.

مطالب كتاب، تلفيقى از ديدگاه فلسفى و علمى يونانى و ديدگاه اسلامى است كه در باره انسان و خانواده و جامعه مى‏باشد.

خواجه، با نوشتن اين اثر كه اولين اثر مهم حكمت عملى بود، سنتى را بنا نهاد كه نه در دوره اسلامى و نه در دوره يونانى قبل از او، سابقه نداشت.

كتاب اخلاق ناصرى، ترجمه و تحرير« تهذيب الاخلاق» ابو على مسكويه، به اضافه دو قسمت ديگر در تدبير منزل و سياست مدن است كه خواجه خود، به آن افزوده است.

ساختار

كتاب، شامل يك مقدمه و سه مقاله است.

در مقدمه، سبب تأليف و موضوع كتاب و رئوس مباحث آن، بيان شده است.

• مقاله اول، در حكمت خلقى است كه بيشتر مطالب آن از تهذيب الاخلاق ابن مسكويه برگفته شده است و شامل هفت فصل در مبادى و ده فصل در مقاصد است.
• مقاله دوّم، در مورد تدبير منزل بوده و شامل پنج فصل است. نصير الدين آن را از رساله مختصر تدبير منزل، نوشته نويسنده به نام آبروسن يونانى گرفته و خود، آن را به آداب متقدمان و متأخران موشح كرده است.

• مقاله سوم، شامل هشت فصل است كه نصير الدين در نوشتن آن از كتاب‏هاى فصول المدنى و آراء اهل المدينة الفاضلة فارابى و السياسة ابن سينا، استفاده كرده است. در نهايت، اين فصل، با قسمتى از وصاياى منسوب به افلاطون تمام مى‏شود.